Program eliminacji różyczki

Na czym polega program eliminacji różyczki?

Różyczka od 2005 r. objęta jest programem eliminacji koordynowanym przez Światową Organizację Zdrowia (WHO).

W 2005 roku Komitet Europejskiego Regionu Światowej Organizacji Zdrowia podjął uchwałę wzywającą do eliminacji zachorowań na odrę, różyczkę i zespół różyczki wrodzonej (CRS). W 2015 roku kraje Europejskiego Regionu WHO przyjęły postanowienia uchwały, której cele zawarto w Europejskim planie działania na rzecz szczepień na lata 2015–2020 (The European Vaccine Action Plan 2015–2020):

  • Osiągnięcie i utrzymanie stanu zaszczepienia dwiema dawkami szczepionki zawierającej szczepy wirusa różyczki i odry na poziomie ≥95%.
  • Zapewnienie dostępu do szczepień przeciw odrze i różyczce, w tym szczepień wychwytujących.
  • Wzmocnienie nadzoru nad zachorowaniami poprzez prowadzenie dochodzenia epidemiologicznego, a w przypadku podejrzenia zachorowania kierowanie na badanie serologiczne w celu potwierdzenia zakażenia wirusem różyczki.
  • Zwiększenie dostępu pacjentów i pracowników opieki zdrowotnej do wiarygodnych danych naukowych na temat korzyści i potencjalnego ryzyka związanego z zapobieganiem różyczce poprzez szczepienia.

Różyczka jest łagodną chorobą wieku dziecięcego, jednak w przypadku zakażenia nieuodpornionej ciężarnej może spowodować z prawdopodobieństwem 95% wady wrodzone płodu (różyczka wrodzona), których ciężkość jest uzależniona od tygodnia ciąży, w którym doszło do kontaktu z wirusem.

Różyczka odpowiada cechom choroby możliwej do eliminacji, ponieważ:

  • rezerwuarem wirusa jest jedynie człowiek,
  • po przebytym zakażeniu nie stwierdzono nosicielstwa wirusa,
  • środowisko nie jest skażone tymi patogenami,
  • istnieje skuteczny środek zapobiegawczy w postaci bezpiecznej szczepionki.

Różyczka pozostaje rejestrowana na podstawie rozpoznań klinicznych, bez wymaganego potwierdzenia laboratoryjnego, co skutkuje zgłaszaniem wielu chorób wysypkowych jako różyczka.

W celu poprawy wskaźników jakości nad różyczką w Polsce konieczne jest dokumentowanie i laboratoryjne potwierdzenia wszystkich przypadków zachorowań i podejrzeń zachorowań na różyczkę.

Strategia eliminacji różyczki obejmuje:

  • rejestrowanie i zgłaszanie podejrzeń przypadków różyczki,
  • wprowadzenie potwierdzeń laboratoryjnych każdego podejrzenia o zachorowanie na różyczkę,
  • ustalenie szczepów krążących na danym terenie i klasyfikacja przypadków, zachorowań na różyczkę jako wywołanych szczepem rodzimym, względnie szczepem zawleczonym. Wymaga to zastosowania metod izolacji wirusa w hodowli komórkowej lub wykrycie materiału genetycznego wirusa, a następnie jego genotypowanie. Za szczep rodzimy przyjmuje się szczep, który krąży na danym terenie powyżej 12 miesięcy.

Udział Polski w Programie Eliminacji Różyczki obliguje do potwierdzenia rozpoznania klinicznego choroby badaniami laboratoryjnymi.

Ostatnia aktualizacja: 30 czerwca 2021
Materiały źródłowe
pokaż więcej
Słowniczek
pokaż więcej
Znalazłeś niezrozumiany termin?
Zaproponuj hasło do słownika.
Loading