Jakie ryzyko jest związane ze szczepieniem przeciw gruźlicy?
Szczepionka BCG podawana zdrowym dzieciom jest bezpieczna. Według danych NIZP-PZH w 2017 roku niepożądane odczyny poszczepienne po podaniu szczepionki BCG odnotowano łącznie u 344 szczepionych dzieci, co stanowiło 13,4% wszystkich zgłoszonych odczynów. Zdecydowaną większość stanowią odczyny łagodne ulegające samowyleczeniu. W ciągu ostatnich 5 lat odnotowano dziesięć zgłoszeń tzw. uogólnionego zakażenia prątkiem gruźlicy niemowląt, które było związane z podaniem szczepionki.
Odczyny poszczepienne po podaniu szczepionek BCG są niebolesne i w większości przypadków ulegają samowyleczeniu.
Przeważnie niepożądane odczyny poszczepienne są spowodowane nieprawidłowym, zbyt głębokim podaniem szczepionki. Ciężkie powikłania po szczepieniu BCG występują bardzo rzadko, najczęściej u osób z nasilonymi wrodzonymi zaburzeniami odporności.
Nieznaczne powiększenie regionalnych węzłów chłonnych właściwych dla miejsca szczepienia jest prawidłowym procesem związanym z powstaniem tzw. poszczepiennego zespołu pierwotnego.
Do niepożądanych odczynów po szczepieniu BCG należą:
- owrzodzenie (krosta) o średnicy większej niż 10 mm u noworodków i większej niż 20 mm u starszych dzieci lub podskórny ropień,
- powiększenie węzłów chłonnych lub ich ropne zapalenie,
- uogólnione zakażenie prątkiem BCG występuje rzadko i prawie wyłącznie u osób z niedoborami immunologicznymi,
- zapalenie kości wywołane BCG,
- zmiany w innych narządach i tkankach (zapalenie ucha środkowego), ropień pozagardłowy, zmiany stawów, uszkodzenie układu moczowo-płciowego, zmiany węzłowe, krezki, wnęki.
- keloid,
- toczeń,
- rumień guzowaty.
Szczepionka BCG podawana zdrowym dzieciom jest bezpieczna. Szczepienie przeciw gruźlicy jest przeprowadzane w pierwszych dniach życia dziecka. Niewiele jeszcze wtedy wiadomo o stanie układu immunologicznego dziecka. Kluczowe znaczenie odgrywa więc prawidłowa kwalifikacja dziecka do szczepienia.
Zdecydowana większość odczynów po BCG nie jest związana z zaburzeniami odporności.
Najczęściej są to zmiany miejscowe i węzłowe, które:
- nie wymagają diagnostyki i leczenia,
- nie należy z ich powodu odraczać kolejnych szczepień.