Jaka jest szansa na szczepionki przeciw COVID-19 u dzieci?
Badania kliniczne I i II fazy prowadzone są najpierw u dorosłych, następnie u starszych dzieci, a na końcu, w uzasadnionych przypadkach u małych dzieci. Należy potwierdzić bezpieczeństwo szczepionki na każdym etapie badania klinicznego, aby przejść do kolejnego etapu, obejmującego coraz młodsze grupy wieku. Wytwórcy szczepionek przeciw COVID-19 rozpoczęli już badania kliniczne u dzieci w wieku 12 lat i starszych, opracowują również plany takich badań u młodszych dzieci. Ze względu na łagodniejszy przebieg COVID-19 u dzieci i częstsze występowanie infekcji bezobjawowych, badania kliniczne muszą obejmować częste testy. Przede wszystkim naukowcy zwracają uwagę na bezpieczeństwo. W odróżnieniu od badań klinicznych u dorosłych, punktem końcowym badania u dzieci jest raczej ocena odporności, a nie objawów choroby.
Badania kliniczne szczepionek przeciw COVID-19 u dzieci w grupie wieku 12 lat i starszych:
- szczepionka mRNA (Comirnaty): firma Pfizer rozpoczęła działania w październiku 2020 roku i zakończyła już ich rejestrację, w badaniu uczestniczy 2000 dzieci w wieku 12-15 lat.
- szczepionka mRNA (Moderna): firma rozpoczęła działania w grudniu 2020 r. i nadal prowadzi zapisy. Celem jest zebranie grupy 3000 dzieci w wieku 12-17 lat.
- szczepionka wektorowa AstraZeneca: firma rozpoczęła zapisy do badania w Wielkiej Brytanii.
Dzieci w wymienionych badaniach klinicznych otrzymają taką samą dawkę szczepionki jak dorośli. Pilotowe badania pokazują , że u dzieci powyżej 12 r.ż. skuteczność szczepionek jest równoznaczna ze skutecznością u dorosłych.
Pierwszych wyników badań klinicznych u dzieci można spodziewać się dopiero za kilka miesięcy.
Badania kliniczne szczepionek przeciw COVID-19 u dzieci w grupie wieku od 5 do 11 lat:
- szczepionka mRNA (Comirnaty): firma Pfizer planuje rozpoczęcie I fazy badań w kwietniu 2021 r.
Dlaczego dzieci potrzebują szczepień przeciw COVID-19 skoro generalnie choroba ma u nich łagodniejszy przebieg i dotyczą ich głównie bezobjawowe infekcje SARS-CoV-2?
- odporność zbiorowa. Dzieci są ważnym elementem w łańcuchu transmisji wirusa SARS-CoV-2. Jeżeli zależy nam na uzyskaniu odporności zbiorowiskowej dzieci powinny być objęte szczepieniami. Aspekt ten jest tym ważniejszy, że nowe warianty wirusa łatwiej przenoszą się między kolejnymi osobami. Wyższy poziom transmisji wirusa związany jest z wyższym poziomem odporności stadnej, której potrzebujemy.
- szczepionki przeciw COVID-19 chronią przed zakażeniem wirusem SARS-CoV-2, nie wiemy jeszcze w jakim zakresie. Cały czas prowadzone są badania kliniczne, które mają to potwierdzić.
- znamy przypadki ciężkich powikłań w przebiegu COVID-19 u dzieci (np. wieloukładowy zespół zapalny MIS-C). Szczepionka zapewni ochronę dzieciom, które zachorują.
Szczególnym wyzwaniem pozostaje ochrona przed COVID-19 dzieci z grup wysokiego ryzyka, np. z chorobami onkologicznymi i hematologicznymi. W obecnej sytuacji wobec braku rejestracji szczepionek przeciw COVID-19 w tej grupie wieku, podstawą ochrony powinna być strategia kokonowa i zaszczepienie jak najszybciej dorosłych z ich bliskiego otoczenia.
Z epidemiologicznego punktu widzenia najbardziej racjonalnym na dzień dzisiejszy wydaje się objęcie strategią kokonową rodzin dzieci z grup wysokiego ryzyka, które są po leczeniu onkologicznym lub w jego trakcie, po przeszczepach oraz rodzin osób poddawanych transplantacjom (bliskich zamieszkujących wspólnie).
