Dlaczego w Polsce obowiązuje jeszcze powszechne szczepienie przeciw gruźlicy?

  • Małe dzieci stanowią grupę ryzyka zachorowania na gruźlicę o ciężkim przebiegu,
  • Szczepionka BCG chroni przed najcięższymi postaciami gruźlicy, m.in. gruźliczym zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych u dzieci.

Polska należy do nielicznych krajów w Europie, w których obowiązują jeszcze szczepienia przeciw gruźlicy noworodków w pierwszej dobie życia. Małe dzieci stanowią grupę ryzyka zachorowania na gruźlicę o ciężkim przebiegu pod postacią gruźlicy rozsianej, gruźliczego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu lub zgonu w przebiegu gruźlicy.

O utrzymaniu szczepień przeciw gruźlicy decyduje sytuacja epidemiologiczna. Światowa Organizacja Zdrowia opracowała kryteria, które są wskazówką kiedy można bezpiecznie zrezygnować z powszechnych szczepień przeciw gruźlicy. Pomimo ogólnej poprawy sytuacji zachorowań na gruźlicę w Polsce, wciąż nie spełniamy wszystkich kryteriów, które umożliwiają bezpieczną rezygnację ze szczepienia noworodków. Będzie to możliwe dopiero gdy poziom występowania choroby spadnie poniżej granicy wyznaczonej przez WHO.

Zapadalność na gruźlicę płuc z dodatnim wynikiem bakterioskopii plwociny 6,4/100 000 w 2017 roku oraz ryzyko zakażenia prątkiem gruźlicy oszacowane w 2017 roku na 0,13%, wskazują, że noworodek w warunkach domowych wciąż jest realnie narażony na zakażenie.

Polska należy do krajów o średniej zapadalności na gruźlicę. Chorują głównie dorośli. Szczepienie przeciw gruźlicy jest najbardziej efektywne bezpośrednio po urodzeniu, czyli jeszcze przed potencjalną możliwą ekspozycją na zakażenie prątkiem gruźlicy. Takie postępowanie zapobiega rozwojowi ciężkich postaci gruźlicy u najmłodszych dzieci. Dodatkowo, wobec naszego położenia geograficznego należy brać pod uwagę  wysoką zachorowalność na gruźlicę za naszą wschodnią granicą (Białoruś, Ukraina, Rosja) oraz przyjeżdżających do Polski nieszczepionych chorych imigrantów z krajów rozwijających się, którzy mogą przyczyniać się do rozprzestrzeniania gruźlicy.

Argumenty za utrzymaniem powszechnych szczepień przeciw gruźlicy:

  • sytuacja epidemiologiczna w kraju – gruźlica wciąż stanowi w Polsce zagrożenie,
  • coraz więcej cudzoziemców z krajów, gdzie sytuacja epidemiologiczna gruźlicy jest zła.
Ostatnia aktualizacja: 3 grudnia 2019

Powiązane artykuły:

Gruźlica