Zalecenia polskich ekspertów dotyczące szczepień przeciw meningokokom
Inwazyjna choroba meningokokowa (IChM) jest względnie rzadkim zakażeniem bakteryjnym, ale wiąże się z dużym ryzykiem trwałych powikłań i zgonu. W Polsce każdego roku notuje się około 200 przypadków IChM. Na IChM chorują osoby w każdym wieku, ale największą zapadalność obserwuje się u dzieci do 5. roku życia, a zwłaszcza u niemowląt w 1. roku życia. W Polsce najczęstszą przyczyną IChM są MenB, a także grupy C oraz W.
Grupa polskich ekspertów opracowała zalecenia dotyczące szczepienia przeciwko meningokokom dzieci i dorosłych.
Zalecenie 1. Szczepienie przeciwko meningokokom zaleca się rozpocząć w pierwszym półroczu życia z użyciem szczepionki przeciwko MenB oraz MenACWY, odpowiednio po ukończeniu 8. lub 6. tygodnia życia.
Zalecenie 2. Szczepionki przeciwko MenB i MenACWY można podać podczas jednej wizyty, tego samego dnia (po ukończeniu 8. tż.).
Zalecenie 3. Szczepienie przeciwko MenB w pierwszym półroczu życia zaleca się realizować w schemacie 2+1 (populacja ogólna dzieci) lub 3+1 (grupy ryzyka IChM).
Grupy ryzyka inwazyjnej choroby meningokokowej
- osoby z anatomicznym lub czynnościowym brakiem śledziony,
- osoby z niedoborem składowych układu dopełniacza (np. C3, C5–C9, properdyny, czynnika H, czynnika D), w tym przyjmujące ekulizumab lub rawulizumab (przeciwciała monoklonalne blokujące aktywację składowej C5),
- osoby zakażone HIV,
- osoby z niedokrwistością sierpowatokrwinkową,
- pracownicy laboratoriów narażeni na kontakt z Neisseria meningitidis,
- osoby przebywające w zbiorowiskach (przedszkola, żłobki, domy dziecka, domy studenckie, koszary itp.),
- osoby podróżujące do regionów endemicznych.
Zalecenie 4. Szczepienie przeciwko MenACWY oraz MenB zaleca się nastolatkom i młodym dorosłych, w szczególności rozpoczynającym studia, planującym zamieszkanie w internatach, akademikach lub wyjeżdżającym za granicę.
Zalecenie 5. Szczepienie przeciwko MenACWY oraz MenB zaleca się pacjentom z grupy ryzyka IChM.
Zalecenie 6. Pacjentom >10. roku życia z grupy największego ryzyka IChM zaleca się szczepienie przypominające przeciwko MenACWY i MenB.
Zalecenie 7. Wszystkim niemowlętom do 6. miesiąca życia szczepionym przeciwko MenB zaleca się podać paracetamol w celu profilaktyki gorączki po szczepieniu.
Zalecenie 8. Każdą wizytę szczepienną oraz wizytę bilansową zaleca się wykorzystać do aktywnego propagowania szczepień przeciwko meningokokom.
Zalecenie 9. Zalecamy wprowadzenie bezpłatnych szczepień przeciwko meningokokom dla osób z grupy ryzyka IChM.
Zalecenie 10. Zalecamy pilne podjęcie działań umożliwiających refundację szczepionek przeciwko meningokokom.
Kuchar E., Czajka H., Gowin E. i wsp. Rekomendacje dotyczące szczepień przeciwko meningokokom dzieci i osób dorosłych. Przegląd Pediatryczny, 2022; 51 (3): 8–20.