Jakie działania niepożądane mogą wystąpić po szczepionce mRNA?
Po podaniu szczepionki mRNA przeciw COVID-10 mogą wystąpić:
- miejscowe niepożądane odczyny poszczepienne (NOP) (np. ból, obrzęk, zaczerwienienie w miejscu wkłucia, powiększenie okolicznych pachowych węzłów chłonnych po stronie wstrzyknięcia, lub NOP ogólnoustrojowe (np. gorączka, zmęczenie, ból głowy, dreszcze, ból mięśni lub stawów),
- większość ogólnoustrojowych NOP ma charakter łagodny lub umiarkowany, pojawia się w ciągu pierwszych 3 dni po szczepieniu i ustępuje w ciągu 1–2 dni,
- NOP występują częściej i są bardziej nasilone po podaniu drugiej dawki szczepionki oraz u osób młodszych niż u starszych,
- u ozdrowieńców, niektóre NOP (gorączka, dreszcze, ból mięśni) mogą występować częściej po pierwszej dawce szczepionki.
Szczepionka Comirnaty (Pfizer-BioNTech)
Najczęstsze działania niepożądane (zgłoszone w badaniach klinicznych):
- ból w miejscu wstrzyknięcia (>80%),
- zmęczenie (>60%),
- ból głowy (>50%),
- ból mięśni i dreszcze (>30%),
- ból stawów (>20%),
- gorączka i obrzęk w miejscu wstrzyknięcia (>10%).
Działania te miały zazwyczaj nasilenie łagodne lub umiarkowane oraz ustępowały w ciągu 1-2 dni od podania szczepionki.
U osób w podeszłym wieku występowało mniej działań niepożądanych.
Charakterystyce Produktu Leczniczego dla lekarza oraz Ulotce dla pacjenta
Szczepionka Spikevax (Moderna)
Najczęstsze działania niepożądane (zgłoszone w badaniach klinicznych):
- ból w miejscu wstrzyknięcia (92%),
- zmęczenie (70%),
- ból głowy (64,7%),
- ból mięśni (61,5%),
- ból stawów (46,4%),
- dreszcze (45,4%),
- nudności/wymioty (23%),
- obrzęk/tkliwość pod pachą(19,8%),
- gorączka (15,5%),
- obrzęk w miejscu wstrzyknięcia (14,7%)
- zaczerwienienie (10%)
Większość miejscowych i ogólnoustrojowych działań niepożądanych miała nasilenie łagodne lub umiarkowane i ustępowały w ciągu 1-2 dni po szczepieniu. Nieco mnie działań niepożądanych odnotowano u osób w podeszłym wieku.
Niektóre działania niepożądane występowały częściej w młodszych grupach wiekowych. Częstość występowania obrzęku/tkliwości pod pachą, zmęczenia, bólu głowy, bólu mięśni, bólu stawów, dreszczy, nudności/wymiotów i gorączki była większa u osób dorosłych w wieku od 18 do <65 lat niż u osób w wieku 65 lat i starszych.
Miejscowe i ogólne działania niepożądane były zgłaszane częściej po podaniu 2 dawki niż po podaniu 1 dawki.
Charakterystyka Produktu Leczniczego dla lekarza oraz Ulotka dla pacjenta.
- U niektórych osób w okresie po szczepieniu preparatami mRNA (tj. Pfizer/BioNTech, Moderna) odnotowano przypadki zapalenia mięśnia sercowego lub osierdzia. Zdarzenia te najczęściej występowały w ciągu kilku dni po podaniu drugiej dawki szczepionki, głównie u chłopców i młodych mężczyzn, w wieku 12-29 lat. Występowały z ekstremalnie niską częstością. Większość pacjentów wymagała hospitalizacji, w trakcie której ustępowały ostre objawy choroby. Mechanizm rozwoju zapalenia mięśnia sercowego lub osierdzia w okresie po szczepieniu preparatami mRNA nie jest dokładnie poznany.
- Jeżeli po podaniu szczepionki mRNA wystąpi którykolwiek z takich objawów, jak: ból w klatce piersiowej, duszność, uczucie szybkiego bicia serca, trzepotania lub kołatania serca, należy natychmiast zgłosić się do lekarza,
- Wszystkie przypadki zapalenia mięśnia sercowego lub osierdzia, które wystąpią w okresie po szczepieniu COVID-19 należy zgłaszać do systemu rejestracji NOP.
- Eksperci podkreślają, że KORZYŚCI ze szczepienia przeciw COVID-19 preparatami mRNA zdecydowanie przeważają ryzyko związane z występowaniem zapalenia mięśnia sercowego i zapalenia osierdzia po szczepieniu. Dotyczy to populacji objętej szczepieniami, tj. osób ≥12 lat preparatem Pfizer – BioNTech oraz osób ≥18 lat preparatem Moderna.
Powiązane artykuły:
- Use of mRNA COVID-19 Vaccine After Reports of Myocarditis Among Vaccine Recipients: Update from the Advisory Committee on Immunization Practices — United States, June 2021 (cdc.gov). MMWR. 6 July 2021.
- Stosowanie szczepionek przeciwko COVID-19. Tymczasowe zalecenia Centers for Disease Control and Prevention (tłumaczenie, stan na 2 lipca 2021 r.).
- ACIP Presentation Slides: June 23-25, 2021 Meeting.