Co oznacza wykrycie zmutowanej formy wirusa polio w ściekach?

Od 2002 r. Europa jest wolna od zakażeń wywołanych dzikim wirusem poliomyelitis (choroba Heinego-Medina), ostatnie dwa zachorowania w Polsce odnotowano w 1982 r. i 1984 r. Jednak ze względu na występowanie przypadków tej choroby w Azji i Afryce, prowadzony jest ciągły nadzór nad przypadkami porażeń wiotkich oraz badania ścieków komunalnych pod kątem występowania wirusów poliomyelitis.

Sporadycznie w toku tych badań wykrywane są zmutowane formy wirusa, które nie stanowią zagrożenia dla osób zaszczepionych, ale mogą być niebezpieczne dla osób nieposiadających odporności poszczepiennej.

W listopadzie 2024 r. w próbce ścieków komunalnych pobranej w Warszawie ujawniono obecność wirusa polio typu 2.

Sytuacja taka nie świadczy o zachorowaniach wśród ludzi, ale zgodnie z wytycznymi WHO wskazuje na konieczność podjęcia działań zapobiegawczych.

Podobne zdarzenia miały miejsce w ostatnim czasie w Hiszpanii oraz Wielkiej Brytanii.

W związku tym zdarzeniem Państwowa Inspekcja Sanitarna podjęła następujące działania:

• rozszerzono badania ścieków na terenie Warszawy,
• wzmożono nadzór nad występowaniem ostrych porażeń wiotkich u dzieci do 15. r.ż.,
• oszacowano grupę dzieci niezaszczepionych przeciwko poliomyelitis na terenie Warszawy,
• zaktualizowano stany magazynowe szczepionek przeciwko poliomyelitis,
• przekazano informację do podmiotów leczniczych na terenie Warszawy o konieczności uzupełnienia szczepień przeciwko polio u dzieci nieszczepionych oraz informację dot. obowiązku zgłaszania chorób zakaźnych i przypadków porażeń wiotkich
• umieszczono informacje nt. poliomyelitis na stronie internetowej oraz w mediach społecznościowych Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Warszawie
• szkoły aktywnie włączyły się do akcji informacyjnej, przekazując rodzicom w dziennikach elektronicznych informacje o poliomyelitis oraz konieczności uzupełnienia szczepień.

Podjęte dotychczas oraz planowane działania zostały zaakceptowane przez Światową Organizację Zdrowia.

GIS przypomina, że nie istnieją skuteczne leki przeciw wirusowi poliomyelitis, leczenie jest wyłącznie objawowe, dlatego tak ważną rolę w zapobieganiu odgrywają szczepienia ochronne.

Aby nie dopuścić do rozprzestrzeniania się wirusa polio, należy zapewnić co najmniej 95% poziom zaszczepienia dzieci i młodzieży. Aktualny stan zaszczepienia dzieci w 3. r.ż. w Polsce w 2023 r. wynosił 86%.