Kwalifikacja do szczepienia

Dlaczego dorośli potrzebują szczepień (pdf)

Kwalifikacja do szczepienia osoby dorosłej polega na zebraniu krótkiego wywiadu. Dotyczy on aktualnego stanu zdrowia, którego celem jest wykluczenie ostrej infekcji, zaostrzenia przebiegu choroby przewlekłej oraz ocena przyjmowanych leków czy historii występowania ciężkich reakcji alergicznych. Przy kwalifikacji do kolejnych dawek, tej samej szczepionki, wywiad dotyczy także ciężkich niepożądanych odczynów poszczepiennych (NOP), które wystąpiły po poprzedniej dawce. Badanie przedmiotowe może być przeprowadzone zależnie od indywidualnych wskazań, choć zwykle, jeśli pacjent nie zgłasza żadnych dolegliwości, nie jest to konieczne. W trakcie kwalifikacji do szczepienia pacjent powinien zostać poinformowany o ryzyku występowania niepożądanych odczynów poszczepiennych, jakie mogą się pojawić w związku ze szczepieniem.

Powszechną i zalecaną praktyką w realizacji szczepień dorosłych jest podanie osobie dorosłej kilku szczepionek w trakcie jednej wizyty. Wyniki badań naukowych pokazują, iż takie postępowanie nie wiąże się z większym ryzykiem ewentualnych odczynów poszczepiennych. Szczepionki osobie dorosłej można podawać w różne kończyny (ramiona) lub tą samą kończynę, pamiętając o zachowaniu co najmniej 2,5 cm odstępu między iniekcjami.

Szczepionki inaktywowane (zabite) lub szczepionki inaktywowane i atenuowane (żywe) można podawać na jednej wizycie lub w dowolnych odstępach czasu. Szczepionki atenuowane można podawać na jednej wizycie lub w odstępie minimum 4 tygodni.

Podawanie kilku szczepionek na jednej wizycie pozwala na szybszą realizację programu szczepień i pełniejszą ochronę pacjentów, zwłaszcza tych z grup ryzyka.

Więcej informacji:

Antczak A., Konstanty M., Kuchar E., Mastalerz – Migas A., Nitsch – Osuch A., Parczewski M., Wysocki J. Zalecenia polskich ekspertów na 2024 rok dotyczące koadministracji szczepionek osobom dorosłym w profilaktyce zakażeń układu oddechowego. Lekarz POZ. 4/2024, vol. 10.

Wykład „Bezpieczeństwo równoczasowych szczepień” zaprezentowany podczas sympozjum PTW „Bezpieczeństwo szczepień we wszystkich okresach życia”, marzec 2025. Dr Ilona Malecka wyjaśnia temat koadministracji szczepionek u dzieci, prof. Katarzyna Wieczorowska-Tobis koadministarcji szczepionek u osób starszych.