Jakie szczepienia zalecane są chorym na cukrzycę?

Na cukrzycę w Polsce choruje 3,5 miliona osób, w tym 1 na 4 osoby powyżej 60 roku życia. Co trzecia osoba o tym nie wie. Liczba zachorowań cały czas rośnie.

U chorych na cukrzycę obserwujemy zwiększone ryzyko zakażeń, m.in. infekcyjnego zapalenia dolnych dróg oddechowych. Choroba zakaźna u chorego na cukrzycę może przebiegać ciężej, częściej występują powikłania, które są powodem dekompensacji cukrzycy. Chorzy na cukrzycę są również narażeni na większe ryzyko przedwczesnego zgonu z powodu chorób zakaźnych.

Polskie Towarzystwo Diabetologiczne zaleca chorym na cukrzycę szczepienia ochronne jako bezpieczny sposób zapobiegania chorobom zakaźnym.

Dzieci chore na cukrzycę powinny być szczepione zgodnie z obowiązującym Programem Szczepień Ochronnych z uwzględnieniem szczepień zalecanych, w tym szczególnie szczepień przeciw grypie.

Dorosłym chorym na cukrzycę zaleca się szczepienia przeciwko grypie, pneumokokom i wirusowemu zapaleniu wątroby typu B. Szczepienia osób dorosłych chorych na cukrzycę należą do szczepień zalecanych (odpłatnych).

  • szczepienie przeciw wzwB: u chorych na cukrzycę występuje 2-krotnie wyższe ryzyko zachorowania na ostre wzwB w porównaniu do osób niechorujących na cukrzycę. Szczepienie należy wykonać u osób wcześniej nieszczepionych lub zaszczepionych w niepełnym schemacie. Zalecane jest aktywne wychwytywanie osób (niezależnie od wieku) nieszczepionych przeciwko wzwB i uzupełnienie szczepień zgodnie ze schematem 0, 1, 6 miesięcy. U chorych na cukrzycę, którzy po szczepieniu podstawowym przeciwko wzwB nie wytworzyli przeciwciał anty-HBs w stężeniu ≥10 IU/l zalecana jest rewakcynacja. Ocenę odpowiedzi poszczepiennej najlepiej przeprowadzić 1–2 miesięcy po zakończeniu schematu podstawowego.
  • szczepienie przeciw grypie zalecane jest na początku każdego sezonu grypowego. Chorzy na cukrzycę są narażeni na większe ryzyko hospitalizacji związanej z grypą. Korzyści szczepienia przeciwko grypie osób chorych na cukrzycę w wieku 18-64 lata były podobne do korzyści obserwowanych u osób po 65 roku życia. Skuteczność w zapobieganiu hospitalizacjom szacowana jest na poziomie 58%.
  • szczepienie przeciwko pneumokokom: cukrzyca należy do czynników ryzyka występowania inwazyjnej choroby pneumokokowej (IChP). Z badań wynika, że u chorych na cukrzycę obserwowano nawet 4-krotne zwiększenie ryzyka IChP i pneumokokowego zapalenia płuc. Chorzy na cukrzycę powinni otrzymać szczepionkę polisacharydową przeciw pneumokokom. Osobom, które nie ukończyły 65 lat należy podać drugą dawkę w wieku ≥65 lat, nie wcześniej niż 5 lat od ostatniego szczepienia. Chorzy z niedoborem odporności oraz osoby w wieku ≥65 lat powinni otrzymać również dawkę szczepionki skoniugowanej. Jeżeli wskazane jest podanie szczepionki skoniugowanej i polisacharydowej, w pierwszej kolejności należy podać szczepionkę skoniugowaną PCV13.

Zagrożeniem dla osób chorych na cukrzycę jest ospa wietrzna, która może być przyczyną poważnej dekompensacji cukrzycy. Osoby, które nie chorowały na ospę wietrzną lub które nie były szczepione przeciwko ospie wietrznej, powinny otrzymać 2 dawki szczepionki w odstępie ≥6 tygodni. Szczepionka nie może być podawana osobom w immunosupresji.

W przypadku zwiększonego ryzyka zachorowania, u osób nieuodpornionych należy rozważyć szczepienie przeciw odrze, śwince i różyczce.

Szczepienie przeciw meningokokom (przeciw grupom A, C, W135, Y oraz przeciw grupie B) jest zalecane osobom z wybranymi chorobami przewlekłymi, wyjeżdżającym w rejony endemiczne choroby meningokokowej lub narażonym na większe ryzyko zachorowania ze względu na miejsce pracy.

Osoby mające kontakt z noworodkami i niemowlętami powinny zaszczepić się przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi (co 10 lat).

Niepożądane odczyny poszczepienne występują u chorych z cukrzycą z taką samą częstością jak w populacji ogólnej.

Ostatnia aktualizacja: 3 grudnia 2019

Powiązane artykuły:

Szczepienia w grupach ryzyka – zalecenia

Materiały źródłowe

Szczepienie dorosłych – co, u kogo i dlaczego? „Medycyna Praktyczna – Szczepienia”. 06.06.2016.

Polskie Towarzystwo Diabetologiczne. Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2015. Diab. Klin., 2015: 4 (supl. A).

Wypowiedzi ekspertów uczestniczących w konferencji warsztatowej PTW „Szczepienia ochronne u dzieci z chorobami serca i cukrzycą” 2 marca 2019 Warszawa.

pokaż więcej
Słowniczek
pokaż więcej
Znalazłeś niezrozumiany termin?
Zaproponuj hasło do słownika.
Loading